4 Lý do sử dụng người lao động nước ngoài

Toàn cầu hóa kinh tế mở ra cánh cửa cho sự hợp tác và giao thương quốc tế, buộc các doanh nghiệp Việt Nam phải thích nghi và đổi mới để cạnh tranh. Một trong những chiến lược quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh chính là thu hút và sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao từ nước ngoài. Bài viết này EIV sẽ phân tích những lý do sử dụng người lao động nước ngoài, mang đến cho bạn cái nhìn toàn diện về lợi ích cũng như những thách thức khi áp dụng chính sách này.

Những lý do sử dụng người lao động nước ngoài

Bổ sung nguồn nhân lực chất lượng cao

Đây là lý do chính yếu thúc đẩy các doanh nghiệp Việt Nam sử dụng lao động nước ngoài. Nhu cầu về nhân lực có trình độ chuyên môn cao, kỹ năng mềm và kinh nghiệm dày dặn trong một số lĩnh vực như công nghệ cao, tài chính, quản trị kinh doanh,… đang ngày càng gia tăng, trong khi nguồn cung lao động trong nước chưa đáp ứng đầy đủ.

Lợi ích:

• Nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
• Mang đến chuyên môn, kỹ thuật và kinh nghiệm tiên tiến từ các quốc gia phát triển.
• Tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Nhiều tập đoàn công nghệ lớn tại Việt Nam như FPT, Vingroup,… đã thu hút được nhiều chuyên gia phần mềm, kỹ sư công nghệ đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ,… góp phần vào sự phát triển vượt bậc của ngành công nghệ trong nước.

Xem thêm: 3 Bước của thủ tục thuê giáo viên nước ngoài mà doanh nghiệp cần biết

Đa dạng hóa nguồn nhân lực, thúc đẩy giao thoa văn hóa

Việc sử dụng lao động nước ngoài giúp doanh nghiệp xây dựng môi trường làm việc đa văn hóa, tạo điều kiện cho sự giao thoa ý tưởng, kiến thức và kinh nghiệm từ nhiều quốc gia khác nhau.

Lợi ích:

• Kích thích tư duy sáng tạo, đổi mới trong cách thức làm việc.
• Nâng cao khả năng thích ứng với thị trường quốc tế.
• Tạo dựng hình ảnh chuyên nghiệp, đẳng cấp cho doanh nghiệp.

Các công ty đa quốc gia thường xuyên tuyển dụng nhân viên từ nhiều quốc gia, tạo điều kiện cho họ cùng hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau, góp phần xây dựng môi trường làm việc năng động, sáng tạo.

Tiết kiệm chi phí tuyển dụng và đào tạo

So với việc đào tạo nguồn nhân lực trong nước, sử dụng lao động nước ngoài có thể giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí cho các hoạt động tuyển dụng, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.

Lợi ích:

• Giảm thiểu chi phí đào tạo bài bản cho nhân viên mới.
• Tận dụng nguồn nhân lực có sẵn, đã được đào tạo bài bản.
• Thu hút nhân tài với mức lương cạnh tranh phù hợp với năng lực và kinh nghiệm.

Một số ngành nghề đòi hỏi kỹ năng chuyên môn cao và kinh nghiệm lâu năm như phi công, bác sĩ,… việc tuyển dụng lao động nước ngoài có thể giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể chi phí đào tạo so với việc đào tạo nhân viên mới trong nước.

Mở rộng thị trường quốc tế

Sử dụng lao động nước ngoài giúp doanh nghiệp dễ dàng thâm nhập thị trường quốc tế, đặc biệt là những thị trường nơi có nguồn nhân lực này sinh sống.

Lợi ích:

• Hiểu rõ văn hóa, phong tục tập quán và thị hiếu của người tiêu dùng tại thị trường mục tiêu.
• Dễ dàng xây dựng mạng lưới quan hệ đối tác và khách hàng tiềm năng.
• Nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản thường tuyển dụng nhân viên người Nhật để hỗ trợ đàm phán hợp đồng, marketing sản phẩm và chăm sóc khách hàng, giúp họ dễ dàng tiếp cận và thâm nhập thị trường Nhật Bản hiệu quả hơn.

Quy định và thủ tục hiện hành khi sử dụng người lao động nước ngoài

Để sử dụng người lao động nước ngoài một cách hợp pháp, các doanh nghiệp cần tuân thủ những quy định cụ thể được nêu tại Điều 4 Nghị định 152/2020/NĐ-CP, được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 2 Điều 1 Nghị định 70/2023/NĐ-CP.

Người sử dụng lao động (trừ nhà thầu) cần xác định nhu cầu sử dụng người lao động nước ngoài đối với từng vị trí công việc mà người lao động Việt Nam chưa thể đáp ứng. Thủ tục này phải được thực hiện ít nhất 15 ngày trước ngày dự kiến sử dụng lao động nước ngoài. Báo cáo giải trình cần gửi đến Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội theo Mẫu số 01/PLI Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định 152/2020/NĐ-CP.

Trong trường hợp có sự thay đổi về vị trí, chức danh, hình thức làm việc, số lượng, hoặc địa điểm, người sử dụng lao động cần báo cáo lại theo Mẫu số 02/PLI Phụ lục I trước ít nhất 15 ngày so với ngày dự kiến sử dụng lao động nước ngoài.

Một số trường hợp đặc biệt được quy định tại các khoản 3, 4, 5, 6 và 8 Điều 154 của Bộ luật Lao động và các khoản 1, 2, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 và 14 Điều 7 Nghị định 152/2020/NĐ-CP không cần xác định nhu cầu sử dụng người lao động nước ngoài.

Kể từ ngày 01/01/2024, người sử dụng lao động phải thông báo tuyển dụng người lao động Việt Nam cho các vị trí dự kiến tuyển dụng người lao động nước ngoài trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc Cổng thông tin điện tử của Trung tâm dịch vụ việc làm. Thông báo này phải được đăng tải ít nhất 15 ngày trước ngày báo cáo giải trình. Nội dung thông báo bao gồm vị trí, chức danh công việc, mô tả công việc, số lượng, yêu cầu về trình độ, kinh nghiệm, mức lương, thời gian và địa điểm làm việc.

Nếu sau thời gian thông báo không tuyển được người lao động Việt Nam, người sử dụng lao động có trách nhiệm xác định nhu cầu sử dụng người lao động nước ngoài theo quy định.

Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội sẽ có văn bản chấp thuận hoặc không chấp thuận việc sử dụng người lao động nước ngoài trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được báo cáo giải trình hoặc báo cáo thay đổi nhu cầu.

Người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam với hình thức nào?

Theo khoản 1 Điều 2 Nghị định 152/2020/NĐ-CP, lao động là công dân nước ngoài có thể làm việc tại Việt Nam theo các hình thức sau:

• Thực hiện hợp đồng lao động
• Di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp
• Thực hiện các loại hợp đồng hoặc thỏa thuận về kinh tế, thương mại, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, khoa học kỹ thuật, văn hóa, thể thao, giáo dục, giáo dục nghề nghiệp và y tế
• Nhà cung cấp dịch vụ theo hợp đồng
• Chào bán dịch vụ
• Làm việc cho tổ chức phi chính phủ nước ngoài, tổ chức quốc tế tại Việt Nam được phép hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam
• Tình nguyện viên
• Người chịu trách nhiệm thành lập hiện diện thương mại
• Nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia, lao động kỹ thuật
• Tham gia thực hiện các gói thầu, dự án tại Việt Nam
• Thân nhân thành viên cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam được phép làm việc tại Việt Nam theo quy định tại điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Việc sử dụng lao động nước ngoài mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp Việt Nam, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy phát triển kinh tế. Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng cần lưu ý những thách thức như rào cản ngôn ngữ, văn hóa, chính sách pháp luật,… để đảm bảo việc tuyển dụng và sử dụng lao động nước ngoài thuận lợi.

Hy vọng bài viết trên của EIV sẽ giúp bạn hiểu rõ những lý do sử dụng người lao động nước ngoài của các doanh nghiệp Việt Nam.